Tommaso Nannicini, ish senator
Për herë të parë që nga valët migratore të viteve 1990, Shqipëria ka rifituar faqen e parë të gazetave italiane. Sa keq që motiti nuk ishte më i miri. Me atë vokacionin për teatralizëm tipik të një artisti të përkushtuar ndaj politikës (apo një politikani të përkushtuar ndaj artit, në varësi të këndvështrimit tuaj), kryeministri shqiptar Edi Rama erdhi në Romë për të nënshkruar një marrëveshje me kryeministren italiane Giorgia Meloni mbi asgjë.
Italia, ndoshta, do të bëjë në Shqipëri atë që mund të bëjë me kosto më të ulëta dhe respektim më të madh të ligjit ndërkombëtar në territorin e saj. Për shifra të papërfillshme dhe me komplikime të paprecedentë menaxhimi dhe shkelje humanitare. Shqipëria, në këmbim, do të ketë disa foto në faqen e parë për presidentin e saj dhe pak ndryshim.
Sipas disa gazetave italiane, në tavolinë për shkëmbim do të ishte edhe marrëveshja dypalëshe mes dy vendeve për njohjen e të drejtave të pensioneve. Por si zakonisht, gazetat tona ndjejnë nevojën e papërmbajtshme për të shkruar pa u thelluar mbi faktet.
Marrëveshja e pensionit mes Italisë dhe Shqipërisë tashmë është shkruar dhe financuar. Nëse ende nuk është bërë realitet, kjo ndodh sepse, me sa duket, dy qeveritë, përfshirë atë të Tiranës, nuk u interesojnë shumë. Imagjinoni nëse mund të tregtohet. Asgjë për asgjë.
Nuk është e vështirë ta zgjidhësh këtë histori, mjafton të lexosh burimet. Ligji i buxhetit për vitin 2022, me ndryshimin tim, ka akorduar 136.5 milionë euro në dhjetë vjet, duke filluar nga 1 janari 2023, për financimin e asaj marrëveshjeje (shih paragrafët 1004-05 të nenit 1 të ligjit 30 dhjetor 2021, nr. 234). Pas kësaj, nga viti 2032 e në vazhdim, do të ketë 20.3 milionë në vit për t’u marrë me njohjen e të drejtave të njerëzve nga një nga dy vendet që punojnë në tjetrin.
Falë këtij financimi, Italia dhe Shqipëria përfunduan shpejt procesin e negociatave për të arritur në një tekst të përbashkët të një marrëveshjeje të sigurimeve shoqërore, të nënshkruar më 26 korrik 2022 në Tiranë. Si kryetar i delegacionit për vendin tonë (i emëruar nga ministri Orlando) i kujtoj mirë ato ditë: entuziazmin e dy delegacioneve për punën e rëndësishme të kryer; shpresa e komunitetit shqiptar në Itali, i cili me mobilizimin e tij i kishte lejuar të nënshkruarit, Geri Ballo dhe Giovanni Lattanzi ta sillnin atë betejë për të drejtat në pallatet e politikës.
Itali-Shqipëri, çfarë ndodhi me marrëveshjen për pensionet tashmë të financuara?
Pas kësaj, çfarë ndodhi? Ajo që ndodhi ishte se Draghi ra dhe dy qeveritë nuk mundën të nënshkruanin ministrat kompetentë për atë tekst, i cili tashmë ishte nënshkruar nga delegacionet negociatore që ata vetë kishin caktuar. Një hap thjesht formal që nuk mund të realizohej. Më pas erdhi qeveria Meloni dhe pritej që ai tranzicion formal të bëhej menjëherë, për të mos shpërdoruar burimet tashmë të ndara duke filluar nga 1 janari 2023. Por asgjë, ndonjë burokrat e mbajti marrëveshjen në sirtar me arsye të kota.
Në fakt, asnjë arsye teknike nuk e pengon vendosjen formale të nënshkrimeve: teksti i marrëveshjes është i njëjti mbi të cilin bazohet raporti teknik i ligjit të buxhetit tashmë i vulosur nga Kontabiliteti i Përgjithshëm Shtetëror; teksti u dakordësua nga përfaqësuesit e të gjitha ministrive. Me pak fjalë: injorancë e pastër ose abuzim me pushtetin burokratik.
Por kur burokratët sillen kështu, fajin e kanë gjithmonë politikanët që nuk ndërhyjnë. Mjafton vetëm një telefonatë. Telefonata nga një ministër italian që u thotë zyrave: “Nxirreni atë draft nga sirtarët, përndryshe do të mbani përgjegjësi”. Telefonata e qeverisë shqiptare që i thotë asaj italiane: “Pse bëtë të zhdukej një tekst dypalësh i dakordësuar dhe i financuar tashmë? A duhet ta tërheqim ambasadorin nga Roma?” Por telefoni mbeti i heshtur.
Pas firmave të marrëveshjes Itali-Shqipëri për pensionet kishte shumë shpirt dhe shumë punë. Vuajtjet e atyre që kanë punuar me vite, duke dhënë kontribut në rritjen e një vendi që nuk ishte i tyre dhe nuk e shohin atë sakrificë të njohur me pensionin që u takon.
Pasioni i komunitetit shqiptar në Itali. Ekspertiza e teknikëve që në vend që të ngadalësonin përveshën mëngët për të zgjidhur problemet, duke identifikuar burimet, të drejtat dhe procesin e negociatave në mënyrë inovative dhe mes njëmijë pengesash. Prapa firmave të marrëveshjes mes Melonit dhe Ramës, gjithsesi, bie era e yndyrës së televizionit live, parullave të bërtitura të teleshopingut, tallja e atyre që nuk kanë mjete për të ndryshuar kanalin. Duke e bërë edhe më të papranueshëm bojkotin e marrëveshjes tjetër, asaj të pensioneve. Turp.
Fatkeqësisht e paguar nga një mori njerëzish, shqiptarë dhe italianë, të cilët kanë paguar kontribute që nuk korrespondojnë me asnjë pension. Le të shpresojmë që edhe dikush të fillojë ta ndjejë pak atë turp dhe të vendosë të bëjë një telefonatë për ta nxjerrë atë tekst nga një sirtar dhe për ta nënshkruar.
Asnjëherë më parë titulli i kësaj rubrike nuk ka rënë si djathi mbi makarona. Arti është i bukur, edhe kabareja. Por na ktheni politikën. Nënshkruani marrëveshjen, atë të duhurën. PS: Për të interesuarit, në versionin online të këtij shkrimi, publikojmë tekstin e kundërfirmosur të marrëveshjes; teksti i ligjit të buxhetit mund të gjendet lehtësisht në faqen e Fletores Zyrtare. Asnjëherë mos flisni (ose shkruani) për asgjë pa kontrolluar burimet tuaja.
